انسولین قلمی اپیدرا Apidra

همه چیز در مورد انسولین قلمی اپیدرا Apidra

انسولین اپیدرا (APIDRA) آنالوگ انسولین است که اثر آن مشابه انسولین انسانی است.
مثلا یک واحد اپیدرا هنگامی که داخل رگ تزریق میشود، در کاهش گلوکز خون به اندازه یک واحد انسولین انسانی تاثیر دارد. اپیدرا در صورتی که به صورت زیر جلدی تزریق شود، زودتر اثر میکند و در مقایسه با انسولین انسانی طول مدت کوتاهتری هم تاثیر آن باقی می ماند.

دوز مصرف انسولین قلمی اپیدرا چگونه است؟

دوز انسولین اپیدرا باید با توجه به نیازهای هر بیمار تنظیم شود. به همین جهت نظارت بر قند خون در همه بیمارانی که انسولین میزنند ضرورت دارد. کل مقدار انسولین مورد نیاز روزانه ممکن است متغیر باشد اما معمولا بین نیم تا یک واحد به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن در روز است.

به طور کلی در مورد دوز تزریق انسولین اپیدرا نکات زیر را باید بدانید:

• پمپ تزریق زیر جلدی پیوسته اپیدرا نباید هنگام استفاده در پمپ تزریق انسولین خارجی (بیرون از بدن)، ترکیب شده یا رقیق شود.
• تزریق داخل رگی تنها تحت نظر دقیق پزشک و نظارت دقیق بر قند و پتاسیم خون باید انجام شود.
• مقدار نیاز به انسولین در حین بیماریهای مهم، استرس و یا تغییر در میزان فعالیت، الگوی خوردن یا مصرف داروهای دیگر ممکن است تغییر نماید.

انسولین قلمی اپیدرا کی باید تزریق شود؟

تزریق زیر جلدی باید ظرف 15 دقیقه پیش از غذا یا ظرف 20 دقیقه بعد از شروع غذا انجام شود. معمولا این انسولین همراه با یک انسولین متوسط اثر یا طولانی اثر دیگر استفاده میشود.

تزریق انسولین قلمی اپیدرا در چه شرایطی منع استعمال دارد؟

• در دوره های افت قند خون نباید این انسولین را بزنید.
• در کسانی که حساسیت به اپیدرا دارند یا به هر یک از ترکیبات داخل آن حساسیت دارند نباید انسولین اپیدرا تزریق کنند.

شکل- محل های تزریق انسولین

 

نحوه  مصرف انسولین قلمی اپیدرا چگونه است؟

این انسولین باید ظرف 15 دقیقه پیش از غذا یا 20 دقیقه پس از شروع غذا تزریق شود. اپیدرا اگر زیر جلدی تزریق میشود غالبا برنامه درمانی باید همراه با یک انسولین متوسط اثر یا طولانی اثر دیگر باشد.

شکل- چرخش محل تزریق در هر مرتبه تزریق

 

تزریق زیر جلدی

تزریق زیر جلدی اپیدرا در نواحی دیواره شکم، ران یا بالای بازو انجام می شود.

در هر بار تزریق، محل تزریق را کمی تغییر بدهید (ترجیحا محل تزریق در همان محلی که زده اید (مثلا شکم) بچرخد) تا احتمال لیپودیستروفی کاهش یابد (مانند شکل بالا).

تزریق با پمپ تزریق بیرونی

دریافت انسولین زیر جلدی پیوسته از طریق پمپ انسولین ممکن است در شکم انجام شود. دقت داشته باشید در پمپ انسولین بیرونی، نباید انسولین ترکیب شده یا رقیق شود.

در این روش هم محل تزریق هر بار باید بچرخد تا خطر لیپودیستروفی کاهش یابد.

تنظیم برنامه اولیه پمپ تزریق انسولین بیرونی باید بر اساس دوز مورد نیاز روزانه بیمار در رژیم پیشین، باشد.

تزریق درون رگی

در تزریق درون رگی اپیدرا، باید حتما نظارت دقیق پزشکی و کنترل قند و پتاسیم خون انجام شود تا از افت قند خون یا افت پتاسیم خون جلوگیری شود.

در چه صورت انسولین را باید دور بیندازیم؟

بر اساس پژوهشهای آزمایشگاهی اپیدرای داخل مخزن باید حداقل هر 48 ساعت یک بار عوض شود چرا که مشخص شده است پس از این مدت رو به فساد و تخریب میرود.

اپیدرا نباید در معرض دمای بالای 37 درجه سانتیگراد قرار بگیرد. اگر انسولین خراب شود باید دور انداخته شود.

تنظیم و تغییر دوز انسولین قلمی اپیدرا چگونه است؟

تنظیم دوز و نظارت بر قند خون برای کسانی که انسولین درمانی انجام میدهند لازم است. در این زمینه نکات زیر را رعایت بفرمایید:

• تغییر از یک رژیم انسولین به گونه ای دیگر باید با احتیاط و تنها تحت نظر پزشک صورت بگیرد.
• تغییر قدرت، نوع یا برند انسولین (شرکت سازنده) و یا روش تزریق ممکن است منجر به تغییر در نیاز دوز انسولین شود.
• درمان ضد دیابتی خوراکی مکمل نیز ممکن است برای تنظیم قند خون لازم باشد.
• زمان نیاز به تزریق اپیدرا ممکن است در افراد مختلف یا همان فرد در شرایط مختلف فرق کند
  به عوامل زیادی از جمله محل تزریق، خون رسانی موضعی و دمای موضعی وابسته است.
• کسانی که تحرک و فعالیت بدنی شان یا برنامه غذایی شان تغییر کرده است ممکن است نیاز به تنظیم دوز انسولین پیدا کنند.
• بیماران دیابت باید مراقب افت قند خون یا هیپوگلیسمی باشند. هیپوگلیسمی شایعترین عارضه جانبی انسولین درمانی است.
  احتمال این وضعیت با افزایش نیاز به انسولین بیشتر میشود.

 

افت قند خون یا هیپوگلیسمی در بیماران دیابت

برای کاهش خطر افت قند خون در بیماران دیابت، باید آموزش درستی به آنها داده شود تا بتوانند افت قند خون را تشیخص بدهند و به درستی آن را مدیریت کنند. افت شدید قند خون ممکن است منجر به بیهوشی و یا تشنج شود که میتواند به بروز اختلال دائمی یا موقتی در عملکرد مغز و یا حتی مرگ منجر شود.

افت شدید قند خون نیاز به کمک فرد دیگر و یا تزریق گلوکز یا دادن گلوکاگون دارد. زمان بندی افت قند خون معمولا بازتاب کننده نمایه زمان – اثر انسولین دریافت شده است.

عوامل دیگری مانند موارد زیر نیز ممکن است خطر افت قند خون را افزایش دهند:

• تغییر مقدار غذایی که میخورید یا زمان غذا خوردن
• محل تزریق
• تحریک یا ورزش
• داروهای دیگری که مصرف میکنید

 

تزریق انسولین اپیدرا چه عوارض یا خطراتی ممکن است داشته باشد؟

افت قند خون

اپیدرا همانند هر انسولین دیگری باید با احتیاط مصرف شود به خصوص در افراد زیر:

• کسانی که افت قند خون بدون علامت دارند
• کسانی که مستعد افت قند خون هستند (مثلا در اطفال و بیمارانی که روزه میگیرند یا نامنظم غذا میخورند)

توانایی تمرکز و واکنش بیمار دیابتی ممکن است در نتیجه افت قند خون مختل شود. این اتفاق باعث میشود فرد در موقعیتهای خطرناکی قرار بگیرد مثلا اگر در حین رانندگی یا کار با دستگاه دچار افت قند خون شود ممکن است دچار سانحه شود.

تغییر سریع در مقدار گلوکز سرم خون، ممکن است علائمی مشابه افت قند خون در بییمار دیابتی ایجاد کند حتی اگر مقدار واقعی گلوکز چندان پایین نیامده باشد.

علائم هشدار دهنده افت قند خون ممکن است تحت برخی شرایط مانند موارد زیر، متفاوت یوده یا کمتر محسوس باشد:

• ابتلا به دیابت به مدت طولانی
• بیماری عصبی ناشی از دیابت
• مصرف داروهایی مانند داروهای مهار کننده بتا
• کنترل شدید دیابت

این شرایط فرد را در خطر افت شدید قند خون و احتمالا از دست دادن هوشیاری پیش از این که متوجه افت قند خون شود، قرار میدهد. تزریق انسولین داخل رگ سریعتر از انسولین زیر جلدی موجب پایین آمدن قند خون میشود و نیاز به نظارت دقیق تر بر مقدار قند خون دارد.

 

حساسیت و آلرژی انسولین قلمی اپیدرا

واکنش آلرژی شدید و خطرناک از جمله آنافیلاکسی ممکن است در مصرف محصولات انسولین از جمله اپیدرا اتفاق بیفتد. در این صورت واکنش آلرژی را به پزشک اطلاع بدهید تا دارو را برایتان عوض کند.

هیپوکالمی یا افت پتاسیم خون

همه محصولات انسولین از جمله اپیدرا باعث جا به جایی پتاسیم از فضای بیرون از سلول به فضای داخل سلول میشوند در نتیجه احتمال بروز هیپوکالمی یا افت پتاسیم ایجاد می شود.

هیپوکالمی اگر درمان نشود باعث فلج تنفسی، آریتمی بطنی و مرگ می شود. بنابراین در کسانی که بیشتر ممکن است دچار افت پتاسیم شوند باید انسولین با احتیاط مصرف شود. برخی از این افراد عبارتند از:

• کسانی که داروهای کاهش پتاسیم مصرف می کنند
• کسانی که داروهای حساس به غلظت پتاسیم سرم خون مصرف می کنند

در کسانی که اپیدرا را به صورت درون رگی مصرف می کنند، نظارت مکرر بر پتاسیم و قند خون لازم است.

اختلال کلیه یا کبد

نظارت منظم بر گلوکز خون و کاهش دوز انسولین در بیمارانی که اختلال کلیه یا کبد دارند ممکن است لازم باشد. این افراد باید در ارتباط با پزشک باشند تا هر تغییری که در برنامه درمانی شان لازم است به موقع ایجاد شود.

کاهش کارایی در ترکیب انسولین های دیگر با انسولین قلمی اپیدرا

اپیدرا برای تزریق زیر جلدی اگر مصرف می شود نباید با انسولینی به جز انسولین ان پی اچ ترکیب شود. اگر اپیدرا قرار است با انسولین ان پی اچ مخلوط شود، باید ابتدا اپیدرا وارد سرنگ شود. تزریق باید بلافاصله پس از مخلوط کردن انسولینها انجام شود. اپیدرا را در مصرف درون رگی و یا پمپ تزریق، نباید با انسولینهای دیگر ترکیب کنید.

در تزریق درون رگی، اپیدرا را تنها با کلرید سدیم 0.9 درصد می توانید ترکیب کنید. کارایی و ایمنی اپیدرای ترکیب شده با انسولینهای دیگر یا رقیق شده، در روش تزریق با پمپ تزریق زیر جلدی مشخص نیست.

 

خرابی پمپ تزریق زیر جلدی انسولین و افت قند و یا کتوز

هنگامی که اپیدرا با پمپ تزریق زیر جلدی که در خارج از بدن قرار دارد به بدن فرد تزریق می شود، نباید رقیق شده یا با انسولینهای دیگر ترکیب شود. اپیدرا در مخزن باید حداقل هر 48 ساعت یک بار عوض شود. اپیدرا نباید در معرض دماهای بیش از 37 درجه سانتیگراد قرار بگیرد.

اختلال در عملکرد پمپ تزریق یا خراب شدن انسولین میتواند به سرعت منجر به افت قند خون وکتوز (ketosis ) شود. در نتیجه تشخیص فوری این مشکل و اصلاح عامل افت قند خون یا کتوز حیاتی است. ممکن است برای این افراد تزریقهای موقتی زیر جلدی اپیدرا نیاز باشد.
کسانی که از درمان پمپ تزریق پیوسته انسولین بهره میبرند، باید درست و دقیق آموزش ببینند که بتوانند تزریق انسولین را در صورت لزوم (مثلا مواقعی که پمپ انسولین کار نمی کند) انجام بدهند.

عوارض تزریق درون رگی

هنگامی که اپیدرا درون رگ تزریق می شود، پتاسیم و گلوکز باید به دقت نظارت شود تا از افت شدید قند خون و افت پتاسیم خون پیشگیری شود. هرگز در تزریق درون رگی اپیدرا را با انسولین های دیگر ترکیب نکنید. فقط می توانید اپیدرا را با محلول سالین (درصد مشخصی آب نمک) رقیق کنید.

تداخل دارویی با انسولین قلمی اپیدرا

برخی از داروها ممکن است نیاز به انسولین را کم و زیاد کنند و خطر افت قند خون یا بالا رفتن قند خون را به دنبال داشته باشند. هر دارویی که مصرف میکنید را به اطلاع پزشک برسانید.